Hacdan önce Adab ve Tertib
Hac hazırlığı nasıl yapılmalıdır? Haccın edep ve adabı nasıl olmalıdır? İşte cevabı…
Haccın adabı 11 husustur.
1- Hac farîzası helâl kazanç ile eda edilmelidir. Hac sadece malî bir ibadet olmadığından, meşrû olmayan kazanç sarfedilerek yapılan hac şeklen sahih olursa da bu haccın sevap ve fazileti olmaz.
2- Üzerlerinde kul hakkı bulunanlar yola çıkmadan önce hak sahiplerinin haklarını ödeyerek onlarla helâlleşmelidir.
3- Bir daha işlememek azim ve kararı ile günahlara tövbe edilmelidir.
4- Kazâya kalmış ibadetleri mümkün olduğunca kazâ edilmeye çalışılmalıdır.
5- Hac yolculuğu konusunda bilgi ve tecrübesi bulunan kişilerle istişarede bulunulmalıdır.
6- Haline uygun, anlaşabileceği yol arkadaşları edinmelidir.
7- Yola çıkmadan akraba ve dostlarla vedalaşmalıdır.
8- Gösterişten ve böbürlenmekten sakınmalı, mütevazi ve ihlâslı olmalıdır.
9- Yola çıkarken ve eve dönüşte ikişer rek‘at namaz kılmalıdır.
10- Gerek yolculukta gerek hac esnasında başkalarıyla tartışmaktan ve kırıcı davranışlardan sakınmalıdır.
11- Boş ve faydasız şeylerle meşgul olmayıp vakitler ibadet ve faydalı işlerle değerlendirilmelidir.
Kaynak: İslam İlmihali 1, TDV Yayınları
Bir hadiste şöyle geçmektedir : Hz . Abdullah bin Ömer radıyallahu anh diyor ki ; Ben Mina mescidinde Rasûl – i Ekrem sallallahu aleyhi vesellem’in yanındayım . Biri ensardan diğeri de Sakif kabilesinden iki kişi Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem’in huzuruna geldiler ve İslam’a girdiler ve “ Yâ Rasûlallah ! Bizler bazı şeyleri sormaya geldik ” dediler . Rasûlullah sallallahu aleyhi vesellem , ” İsterseniz siz sorun , isterseniz sizin ne sora cağınızı ben söyleyeyim ” buyurdu . Onlar , “ Siz söyleyiniz ” dediler . Rasů lullah sallallahu aleyhi ve sellem buyurdu ki ; “ Siz hacla ilgili sormaya geldiniz .
Hac niyetiyle evden çıkmanın sevabı nedir ? Tavaftan sonra kılına iki rek’at namazın sevabi nedir ? Safâ ile Merve arasında sa’y yapmanın sevabı nedir ? Arafat’ta vakfeye durmanın , şeytanı taşlamanın , kurban kesmenin ve ziyaret tavafı yapmanın sevabı nedir ? Bunları sormaya geldiniz .
” Onlar , “ Seni peygamber olarak gönderen yüce Záťa yemin olsun ki , bizim zihnimizde bu sualler vardı ” dediler . Rasûlullah sallallahu aleyhi vesellem buyurdu ki ; “ Siz hacca niyet edip evinizden çıktığınızda , sizin deveniz ( yani bineğiniz ) bir ayağını yere bastığında veya bir ayağını yerden kaldırdığında sizin amel defterinize bir iyilik yazılır bir günahınız affedilir . Tavaftan sonra kılınan iki rek’at namazın sevabı Arap neslinden bir köle azad etmenin sevabına eşittir . Safâ ile Merve arasinda sa’y yapmanın sevabı , yetmiş köle azad etmenin sevabına eşittir .
İnsanlar Arafat meydanına toplandıklarında Allahu Teâlâ dünya semâsina nüzûl edip meleklere övünerek şöyle buyurur , < Kullarım uzak uzak diyarlardan saçları dağınık bir vaziyette geldiler . Benim rahmetimi ümid ediyorlar . ( Ey kullarım ! ) Eğer sizin günahlarınız kum tanelerinin sayısinca olsa da yağmur damlalarının sayısınca olsa da denizlerin köpüğü kadar olsada yine de ( günahlarınızı ) affettim . Ey kullarım ! Artık bağışlanmış olarak gidiniz . Sizin günahlarınızı da , sizin şefaat ettiklerinizin günahlarını da affettim .
> ” Ondan sonra Rasûlullah sallallahu aleyhi vesellem şöyle buyurdu ; “ Şeytanları taşlamanın hâli şudur ki , her atılan taş karşılığında insanı helak edici büyük bir günah affedilir . Kurban kesmenin mükâfatı olarak sizin için Allah’ın indinde saklı bir yığın ( sevab ) vardır . İhramdan çıkmak için başı traş edince , her saç kılının karşılığında bir iyilik yazılır , bir günah affedilir . Bütün bunlardan sonra kişi , üzerinde hiçbir günah olmadığı halde tavaf ziyaretini yapar . Bir melek onun omuzlarının üzerine elini koyarak , < Artık gelecekte yeniden amel işlemeye başla. Senin geçmiş bütün günahların affolundu > der ” .
‘ Ancak bu haccın gerçekten hac denilmeye layık olan haccı mebrûr olması gerekir .