Yolculuk
Kutsal Mekke ve Medine şehirlerine yolculuğunuz sırasında Allah’ı ve Resülünü ﷺ anmakla meşgul olmalısınız.
Ucuştan önce
Aile ve arkadaşlar
Yolculuğunuza veya bu konudaki herhangi bir yolculuğa çıkmadan önce, ailenizle zaman geçirin. Vefat etmişlerse anne babanızın akrabalarini arayin, veya onlar için dua edin. Af dilemek ve onlara veda etmek için geniş ailenizi, komşularınızı, öğretmenlerinizi, hocalarınızı ve arkadaşlarınızı ziyaret edin. Ayrılmadan önce onları kucaklayın ve dua etmelerini isteyin.
Ömer ibn el-Hattabb radiallahu ’anh buyurduki: Peygamber efendimizden Umre yapmak için izin istedim. Bana izin verdi ve dediki : Kardeşim bizide Duandan unutma . Bana dünyaya sahip olmaktan daha çok hoşuma giden bir şey söyledi. ‘ Başka bir rivayete göre şöyle dedi: Dualarınıza bizide katın kardeşim.
[Sunan Ebu Davud’da anlatılmıştır]
Bu duayı aile ve arkadaşlar için okuyabilirsiniz:
أَسْتَوْدِعُكُمُ اللهَ الَّذِي لَا تَضِيعُ وَدَائِعُهُ.
Astawdi’ukumu-llāha-lladhī lā taḍī’u wadā’i’uh.
Sizi, kendisine emanet edilen hiçbir şeyin kaybolmasına müsaade etmeyen Allah’ın himayesine bırakıyorum. 1
Ebu Hureyre radiallahu ’anh dan rivayet edilmistir Peygamber ﷺ buyurdular ki:
Şüphesiz kabul olan üç dua vardır: haksızlığa uğrayanın duası, yolcunun duası ve çocuğu için bir babanın duası.
[Sunan ibn Majah’da anlatılmıştır]
İyilik dileyenler, Sefer için şu duayı okumaya teşvik edilir:
.أَسْتَوْدِعُ اللهَ دِينَكَ وَأَمَانَتَكَ وَخَوَاتِيمَ عَمَلِكَ زَوَّدَكَ اللهُ التَّقْوَى وَغَفَرَ ذَنْبَكَ وَيَسَّرَ لَكَ الْخَيْرَ حَيْثُ كُنْتَ.
Astawdi’u-llāha dīnaka wa amānataka wa khawātīma amalik. Zawwadaka-llāhu-t-taqwā. Wa ghafara dhanbak. Wa yassara laka-l-khayra ḥaythu mā kunt.
Dininizi, bütünlüğünüzü ve son amellerinizi Allah’ın korumasına emanet ediyorum. Allah size takva versin, günahlarınızı bağışlasın ve nerede olursanız olun size iyiliği kolaylaştırsın. 2
Bu dua hacı için de okunabilir:
اَللَّهُمَّ اطْوِ لَهُ الْبُعْدَ وَهَوِّنْ عَلَيْهِ السَّفَرَ.
Allāhumma-ṭwi lahu-l-buda wa hawwin ‘aleyhi-s-safar.
Allahım, ona mesafeyi kısaltın ve yolculuğu onun için kolaylaştırın. 3
Namaz
Evden çıkmadan, yolculuğunuz sırasında sizi zarardan korumak için iki rekat namaz kılın.
Ebu Hureyre radiallahu ’anh dan rivayet edilmistir Peygamber ﷺ buyurdular ki:
Evininizden ayrılmak istediğinizde iki rekat Namaz kılın.Evinize girdiginizde (yolculuktan sonra tekrar) iki rekat Namaz kılıniz. Bu Namaz sizi zararlardan koruyacaktir. [Musnad al-Bazzar’da anlatılıyor
Mukattam ibn el-Mikdam radiallahu ’anh dan Peygamber ﷺ buyurduki:
Hiç kimse ailesini, seyahat etmek istediği zaman aralarında yaptığı iki rekattan daha güzel bir şeyle bırakmadı. ” 4
Bazı âlimlere göre bunlardan birincisinde Fatiha’dan sonra Kafirun (Kul Yā Ayyuha-l-Kāfirūn), ikincisinde İhlas Suresi (Kul Huwa-llāhu Ahad) okunması tavsiye edilir.
Diğerleri, ilk Rekat’ta Falak Suresi’nin (Kul Euzu bi-Rabbil-felaq) ve ikincisinde Nas Suresi’nin (Kul Euzu bi-Rabbin-nās) okunması gerektiğini söylüyor.
Selam verdikten sonra Ayatul Kürsiyi okunmalıdır. Evden çıkmadan önce bunu okuyanın, dönene kadar sevmediği hiçbir şeyden etkilenmeyeceği bildirildi. 5
Fil Suresi’nin (Li-īlāfi Kureyş) okunması da tavsiye edilir. Seçkin Şafii hukukçusu Ebu’l-Hasan el-Kazvini r.a Kendini belli eden mucizeleri olan, tüm kötülüklerden güvenlik getirdiğini söyledi.
Ebu Tahir ibn Jahşawi r.a dedi korkuyordum, bu yüzden el-Kazwini’ye gittim ve ondan dua etmesini istedim. Bana dedi ki: ‘Kim seyahat etmek isterse ve bir düşmandan veya yalnızlıktan korkarsa, Li-īlāfi Kureyş’i okumalıdır, çünkü bu tüm kötülüklerden korunmaktır.’ Okudum ve şimdiye kadar başıma bir olay gelmedi.
Dua
Namazdan sonra rahat bir yolculuk için dua edin ve seyahatleriniz sırasında yardım isteyin. Şunları söyleyebilirsiniz:
اللَّهُمَّ إِلَيْكَ تَوَجَّهْتُ، وَبِكَ اعْتَصَمْتُ، اللَّهُمَّ اكْفِنِي مَا هَمَّنِي وَمَا لَا أَهْتَمُّ لَهُ، اللَّهُمَّ زَوِّدْنِي التَّقْوَى، وَاغْفِرْ لِي ذَنْبِي، وَوَجِّهْنِي لِلْخَيْرِ أيْنَمَا تَوَجَّهْتُ.
Allāhumma ilayka tawajjaht, wa bika-‘taṣamt. Allāhumma-kfinī mā hammanī wa mā lā ahtammu lah. Allāhumma zawwidni-t-taqwā wa-ghfir lī dhanbī, wa wajjihnī li-l-khayri aynamā tawajjaht.
Allahım sana dönüyorum ve sana sımsıkı sarılıyorum. Allahım, beni meşgul eden ve beni meşgul etmeyen şeye yeter. Allahım, bana senden korkuyu ver, günahlarımı bağışla ve beni nereye dönersem iyiliğe çevir. 6
Evden çıktıktan sonra şunu okuyun:
.بِسْمِ اللهِ، تَوَكَّلْتُ عَلَى اللهِ، وَلَا حَوْلَ وَلَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللهِ
Bismillāhi tawakkaltu ‘ala Allāhi lā ḥawla wa lā quwwata illā billāh.
Allahın adıyla (evimden cıkıyorum) Allaha güvenip dayandım.Bir hayır elde etmek veya bir şerden sakınmaktakı başarı ancak Allahın izniyle olur. [Sunan Ebu Davud’da anlatılmıştır]
Ardından aşağıdakileri okuyun:
الَّهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ أَنْ أَضِلَّ، أّوْ أُضَلَّ، أَوْ أَزِلَّ، أَوْ أُزَلَّ، أَوْ أَظْلِمَ، أَوْ أُظْلَمَ، أَوْ أَجْهَلَ، أَوْ يُجْهَلَ عَلَيَّ
Allāhumma innī a’ūdhu bika an aḍilla aw uḍall, aw azilla aw uzall, aw aẓlima aw uẓlam, aw ajhala aw yujhala ‘alay.
Allahım, ben senden (başkalarını) yanıltmaktan ve aldatılmaktan korunma istiyorum. başkalarının hata yapmasına neden olmaktan; başkalarına zulmetmekten ve haksızlığa uğramaktan veya ezilmekten; cehaletle davranmaktan veya (cehaletle davrananlarla tanışmaktan).
[Sunan Ebu Davud’da anlatılmıştır]
Ayrılmadan önce biraz sadaka verdiğinizden emin olun.
Seyahat Sırasında Dua
Yolculuğunuz sırasında çeşitli noktalarda okumaya çalışmanız gereken birkaç dua var. En azından taşıtınıza binerken “Bismillah”, oturduğunuzda “Elhamdülillah” yüksege cikarken Allahuekber demelisiniz.
Yolcu için muafiyetler(Kolayliklar)
Seyahatin yorucu olmasi nedeniyle,memleketimizden baslayarak bazi kolayliklar hak kazanirsiniz.
Ebu Hureyre radiallahu ’anh dan rivayet edilmistir Peygamber ﷺ buyurdular ki:
Seyahat, kişinin yemek yemesini, içmesini ve düzgün uyumasını engellediği için bir tür işkencedir. Bu yüzden kişinin ihtiyaçları karşılandığında hemen ailesinin yanına dönmelidir. [Sahih el-Buhari’de anlatılıyor]
Seferde iken aşağıdakileri yapmanıza izin verilir:
- Dört rekattan oluşan farz namazı kasr (Arapça: قصر) olarak bilinen iki rekata kısaltın. Bu, yalnızca tek başınıza Namaz kılarsanız yada siz Namaz kıldırıyorsanız geçerlidir.
- Cemaat olarak bilinen Namazları birleştir (Arapça: جمع). Bu Hanefiler için geçerli değildir.
- Ramazan oruçlarını erteleyin.
Hanefi mezhebine göre ikamet ettiğiniz yerden 81 kilometre seyahat etmek istediğinizde seferi sayılırsınız. Bu kolaylik, memleketinizin sınırlarını terk ettiğiniz anda geçerli olacaktır.
Namazlarin kisaltilmasi (Kasr)
Yolculuk sırasında namazın kısaltılması Allah’ın bir emri ve rahmetidir:
وَإِذَا ضَرَبْتُمْ فِي الْأَرْضِ فَلَيْسَ عَلَيْكُمْ جُنَاحٌ أَنْ تَقْصُرُوا مِنَ الصَّلَاةِ إِنْ خِفْتُمْ أَنْ يَفْتِنَكُمُ الَّذِينَ كَفَرُوا إِنَّ الْكَافِرِينَ كَانُوا لَكُمْ عَدُوًّا مُبِينًا
Ve siz (Müslümanlar) memlekette yolculuk ettiğinizde, küfür işleyenlerin size saldırmasından korkarsanız, namazınızı kısaltırsanız, üzerinizde günah yoktur. şüphesiz, kafirler size daima açık düşmandır.
[Nisa Suresi, 4: 101]
Peygamber’in ﷺ bir uygulamasıydı, Ömer radiallahu ’anhın belirttiği gibi Kim dedi:
Seyahat sırasında Namaz iki Rakat, Cuma iki Rakat ve Bayram iki Rakattır. Muhammed’ ﷺ in söylediği gibi, tamdırlar ve kısaltılmamışlardır. [Sunan Ibn Majah’da rivayet edilmiştir]
Yolculuğunuz sırasında Öglen,Ikindi ve Yatsı namazları dört rekattan iki rekata kısaltılmalıdır. Bu sırasıyla iki ve üç rekatta kalan Sabah ve Akşam Namazları için geçerli değildir.
Kasır hükmü sünnet namazlarına uygulanmaz, ancak seyahat ederken Sünnetleri terk etmekte günah değildir.
Not: Sabah Namazinin ve Yatsinin Vitir Namazini Peygamber ﷺ seyahat ederken bile asla terk etmezdi .
Mekke’de veya Medine’de 15 günden fazla kalmayı düşünmüyorsanız, Hac veya Umre’de bu kısaltılmış şekilde namaz kılmaya devam etmelisiniz. Mesela Mekke’de 13 gün, Medine’de 12 gün geçirmeyi planlıyorsanız, yine de namazları kısaltmalısınız.
Mekke veya Medine’deyken, imamın arkasında cemaatle namaz kılıyor olmanız muhtemeldir. Bu durumda dört rekat namazını tam olarak kılmalısınız.
Namaz’ı (Jama ‘) birleştirmek
Jama ‘, iki namazın bir namaz vakti içinde birleştirilmesi uygulamasını ifade eder. Bu Şafii, Maliki ve Hanbelî geçerlidir. Hanefiler genellikle bu uygulamayı takip etmezler.
Kabul edilebilir iki tür cema vardır:
- Jama ‘al-Taqdim (Arapça: جمع التقديم ; “erken katılma”) – ilk namaz vaktindeki namazlari birleştirmek, örneğin Öglen zamanında Ögleyi Ikindi ile ve Aksamı Akşam zamanında Yatsı ile birleştirmek.
- Jama ‘al-Takhir (Arapça: جمع التأخير ; “geç katılma”) – ikinci namaz vaktindeki namazları birleştirmek, örneğin İkindi zamanında Ögleyi Ikindi ile ve Yatsı zamanında Akşam ile Yatsıyı birleştirmek.
Koşullarınıza bağlı olarak bunlardan herhangi biri yapılabilir.
Hanefi mezhebine göre namazın birleştirilebileceği tek zaman, Haccın üçüncü günü Arafat ve Müzdelife’dir . Başka hiçbir durumda Namazlar birleştirilemez.
Oruç Tutulmaması
Ramazan ayında Umre yapmak için seyahat ediyorsanız, oruç tutmak isteğe bağlıdır, ancak aşırı zorluk oluşturmuyorsa oruç tutmak daha iyidir. Oruç tutmamayı seçerseniz, daha sonraki bir tarihte kaçırdıklarınızı telafi etmelisiniz.
Uçakta Namaz
Yolculuğunuz sırasında başkalarını rahatsız etmeden zorunlu Namazları yerine getirmek için elinizden gelenin en iyisini yapmalısınız. Aşağıda uçakta nasıl namaz kılacağınıza dair bazı ipuçları verilmiştir.
Abdesthaneler
Uçuşunuz sırasında abdest almanız gerekiyorsa, aşağıdaki şekilde yapın:
- Yüzü bir kez yıkayın.
- Her iki kolu da (eller ve dirsekler dahil) bir kez yıkayın.
- Başın en az dörtte birini mest edin.
- Her iki ayağı da (ayak bilekleri dahil) bir kez yıkayın.
Bunlar Hanefi mezhebine göre abdestin farzlarıdır . Bu, daha az su kullanmanıza ve hızlı bir şekilde seferde hazır olmanıza ve baskalarni bekletmemek icindir.
Abdest alırkan yere su sıçratmamaya çalışın ve ayaklarınızı yıkamak için yere su dökmeyin. Bu, diğer yolcular için bir güvenlik riski oluşturabilir.
Uçakta dua etmek
Uçuşta Farz olan namaz kılarken kıbleye karşı durmak ve Yüzümüzü Kibleye döndürmek için her türlü çaba gösterilmelidir.
Bu uçaklarda, belirli alanlarda durmak, özellikle daha küçük bir uçaksa, bir güvenlik riski oluşturabilir veya başkalarına rahatsızlık verebilir.
Bu durumda ne yapılması gerektiği konusunda Ülamanin fikir ayrılıkları var. Bazı âlimler, namazın oturarak kılınmasının kabul edilebilir olduğu görüşündedir. Rüku (eğilme) ve sucud (secde) baş eğilerek, sucud rükudan daha belirgin olmalı.
Diğer alimler, namazın oturarak kılınması ve indikten sonra tekrar eda edilmesi gerektiği görüşündedir.
Bu durumda, tedbirli yaklaşmanız ve namazın uçuş sırasında başkalarını rahatsız etmeden mümkün olan en iyi şekilde kılınması ve uygun şekilde yerine getirilebildiği zaman tekrar edilmesi tavsiye edilebilir.
Yine de uçakta namaz kılabilecek boş yer olup olmadığını sormalısınız. Sonuçta, namazın kendisi çok fazla zaman tutmuyor.
Uçakta Namaz Vakitleri
Namaz kılmadan önce kıblenin yönü belirlenmelidir. Çoğu uluslararası uçuşta, her koltuğun önünde uçağın hareket ettiği yönü gösteren uydu navigasyon cihazları bulunduğundan, bu aslında nispeten basittir. Bunu kullanarak Kıble’nin yönünü anlamak oldukça kolaydır. Suudi Arabistan’a doğru uçacağınız için uçağın yönü kıble istikametidir.
Namaz vakitlerine gelince, Sabah, Akşam ve Yatsı’nın başlangıç zamanları pencereden bakılarak anlaşılabilir. Şafak söktüğünde, Sabah başlar ve güneş battığında Akşam başlar. Yatsı, gün batımının kırmızı parıltısının kaybolmasından sonra başlar.
Uçakta Ihram
Uçağa binmeden önce ihram elbisenizi değiştirmek ve sonra belirlenen mikat yaklaşırken niyetinizi getirmek belki daha pratiktir . Uçaklardaki tuvaletlerin büyük çoğunluğu çok küçük olduğundan, bu kadar dar bir alanda ihramınızı giymek zor olabilir.
Uçuşunuz sırasında ihram elbisenizi değiştirmeye karar verirseniz, ,müsait bir yerde yaparsınız. Mikat yaklaşırken aynı şeyi yapmak isteyen insanlar olabileceğinden, mikattan önce değiştiğinizden emin olun.
Niyetinizi ihrama girmeye hazır olduğunuzda, henüz yapmadıysanız (eğer erkek iseniz) iç çamaşırınızı ve başlığınızı çıkarmayı unutmayın.
İpucu: İnmeden önce uçakta herhangi bir giysi veya ayakkabı unutmayın.
Uçakta Yapılacak Diğer Şeyler
Uçuşunuz sırasında zamanınızı akıllıca kullanmanız gerektiğini söylemeye gerek yok. Notlarınızı ve rehber kitaplarınızı inceleyin; şimdi hafızaya ne kadar çok bağlı kalırsanız, daha sonra rehberlik için başkalarına o kadar az sormak zorunda kalacaksınız. Yeterince çalıştığınızı düşünüyorsanız, öğrendiklerinizi gözden geçirin. Hac ve Umre konusu çok geniş olduğu için muhtemelen bir şeyleri kaçırmışsınızdır. Anlamadığınız bir şeyle karşılaşırsanız, çevrenizdekilerden açıklama isteyin.
Ayrıca, ister Kur’an okumak, ister başka zikir şekillerinde yer almak, ister Peygamber’e ﷺ selamlar göndermek olsun, ibadete zaman ayırmalısınız .
Yolculuk için Kontrol Listesi
- Yolculuğa yalnızca Allah’ın rızasını aramakla gerceklestirin. Onu başka niyetlerle bozmayın.
- Gösteri, gurur ve gösteriş için herhangi bir şey yapmaya karşı kendinizi koruyun.
- Birine karşı duyduğunuz kötü his veya kötülükten kalbinizi temizleyin.
- Eğer herhangi birinin haklarına haksızlık ettiyseniz veya haklarını gasp ettiyseniz, onlardan af dileyin ve haklarını yerine getirin.
- Herhangi biriyle olan ödenmemiş borçlarınızı temizleyin ya da bunların ödenmesi için düzenlemeler yapın.
- Birinin servetini gasp ettiyseniz, onlara veya ailelerine geri ödeyin.
- Ödünç aldığınız her şeyi sahibine iade edin.
- Büyük ve küçük tüm günahlarınız için af dileyin.
- Elinizden gelen en iyi şekilde olağanüstü dualar, oruçlar ve zekatlar yapın.
- Hac ve Umre kurallarını ve yönetmeliklerini öğrenin ve anlayın.
- Hac ve Umre nasıl yapılacağına dair bir rehber kitap alın.
- Ayrılmadan önce anne babanızın gönüllerini alın.
- Sizinle seyahat etmiyorlarsa, Hanımınız ve çocuklarınızla zaman geçirin. Onları rahatlatın ve yokluğunuzda sebat etmeleri için cesaretlendirin.
- Ayrılmadan önce ailenizi ve arkadaşlarınızı kucaklayın ve dualarını isteyin.
- Geride bıraktıklarınız için dua edin.
- Evinizden çıkarken sadaka verin.
- Ayrılmadan önce iki rekat namaz kılın.
- Bu namazdan sonra dua edin.
- Doğru karaktere sahip ve sizi iyilik yapmaya teşvik eden dürüst bir arkadaşla seyahat edin.
- Yolculuk sırasında durduğunuz yerde iki rekat namaz kılın. Örneğin yerel havalimanınızda, Cidde havalimanında, Medine havalimanında vb.
- Başkalarını rahatsız etmeden uçakta namaz kılmak için elinizden gelenin en iyisini yapın.
- Yolculuk boyunca mütevazı ve yardımcı olun.
- Öfkelenmekten, tartışmaktan, kavga etmekten, itmekten, taciz etmekten vb. Kaçınarak yolculuğunuz boyunca iyi bir karaktere sahip olun.
- Başkalarına sevgi, merhamet ve şefkatle davranın.
- Yolculuğunuz sırasında mutsuz olmayın.
- Başkalarına cömertçe harcayın.
- Yolculuğunuz sırasında muhtaçlara harcama niyetiyle fazladan para taşıyın.
- Alışveriş yaparken aşırı pazarlık yapmayın.
- Yolculuk boyunca Allah’ı ve Reslünü anmaya devam edin ve ayrıca kendiniz, anne babanız, eşiniz, çocuklarınız ve genel olarak Müslümanlar için dua edin.
- Cemaatle namaz kılmaya gayret edin.
- Beş vakit namazı uygun zamanlarda kılın.
- Elinizden gelen en iyi şekilde sünnete ve isteğe bağlı dualara uyun.
Kendimize bazı hedefler koyalım. Mesela:
50 Tavaf yapmak (Aynı anda deyil) Hadis:İbn Abbâs radıyallahu anh’dan rivâyet edilmiştir: Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem buyurdular ki: “Kim elli defa Beytullah’ı tavaf ederse, tıpkı annesinden doğduğu günkü gibi günahlarından çıkar.” (Tirmizî, Hac 41, No:866 )
En az Bir Kurani Kerimi Hatim etmek. Hadise göre Yüz bin Hatim sevabı vardir.
Her gün 100 kere Subhanallahi velhamdulillahi vela ilahe illallahu vallahu ekber Vela havla vela kuvvete illabillahil aliyyil azim. Her gün 100 kere Allahumme Salli Ala Seyyidine Muhammedin ve ala ali Seyyidine Muhammed. Her gün 100 kere Istigfar edelim kendimiz,Akrabamiz ve tüm Ümmet icin. Hadisde geliyor her bir zikirine Yüz bine katliyor.
Referanslar
| 1. | ↑ | İbn-i Sünni (506), en-Nasā’ī (508) ve el-Futūhāt (5/114). İbn Hjar, bunun bir Hasan hadis olduğunu belirtir. |
| 2. | ↑ | At-Tirmidhi (3439), İbn Mace (2826) ve el-Futuhat (5/118). Bu hadis, destekleyici rivayetlerinden dolayı Hasan’dır. Ebu Davud (2601), İbn-i Sünni (505) ve bir-Nasa’i (507). At-Tirmizi (3440). İbn Hacer onu hasan olarak derecelendirir. |
| 3. | ↑ | At-Tirmidhi (3441), İbn Mace (2771) ve el-Mustadrak’taki el-Hakim (2/98), onu sahih olarak derecelendirir; ve adh-Dhahabi de aynı fikirde. |
| 4. | ↑ | El-Futuhat (5 / 105-107). İbn Hacer, bu hadisin Taberani’nin el-Manasik eserinde nakledildiğinden bahsetmiştir. Zincirinde bir miktar zaaf var ama diğer destekleyici rivayetlerle hasan mertebesine yükseltiliyor. |
| 5. | ↑ | El-Futuhat (5/108). İbn Hacer, bu özel ifadeyle bu hadise kaynak bulamadığını söyledi. Halbuki İbn-i Sünni, el-Beyhaki’nin eş-Şu’ab’da ve Ebu eş-Şeyh’in Sevab al-‘amal’de naklettiği zincirinde bir miktar zayıflık içeren bir garib hadisinde bunun anlamı zikredilmektedir. |
| 6. | ↑ | İbn-i Sünni (496) ve el-Futūhāt (5/11). İbn Hacer, bu hadisin garib olduğunu belirtir ve zincirindeki bazı zayıflıklardan bahsetmeye devam eder. |
powered by Borlabs Cookie