Peygamberimizin Zeyd Bin Harise’yi Azat Edip Evlat Edinmesi


 Peygamber Efendimiz’in Zeyd bin Hârise’yi (r.a.) azat edip evlat edinmesi nasıl gerçekleşti?

Zeyd bin Hârise, sekiz yaşında iken Benî Kayn süvârileri tarafından yapılan bir baskında kaçırılıp köle olarak satılmak üzere Ukâz Panayırı’na getirilmişti. Hakîm bin Hizâm, onu halası Hazret-i Hatîce için dört yüz dirheme satın aldı. Hz. Peygamber, Zeyd’i görünce:

“−Bu köle benim olsaydı muhakkak onu âzâd ederdim!” buyurdu. Hazret-i Hatîce:

“−O zaman Sen’in olsun!” dedi. Peygamber Efendimiz de onu hemen âzâd etti. (İbn-i Hişâm, I, 266; İbn-i Sa’d, III, 40)


PEYGAMBERİMİZİN AZATLI KÖLESİ

Zeyd’in babası oğlunun kaybolmasına çok üzülmüş ve onu aramaya çıkmıştı. Zeyd’in Mekke’de olduğunu hacılardan öğrenince, hemen kardeşiyle birlikte gelip Hz. Peygamber’i buldu. Zeyd’in bedelini teklif ederek fiyat husûsunda insaflı davranmasını istediler. Efendimiz:

“−Bundan başka bir çözüm yolu olamaz mı?” buyurdu.

“−Nedir o?” diye sorduklarında, Efendimiz:

“−Onu çağırın ve tercihte serbest bırakın! Eğer sizi seçerse hiçbir bedel ödemenize gerek yok! Eğer beni tercih ederse, vallâhi benimle kalmak isteyeni hiç kimseye bırakmam!” buyurdu. Zeyd’in babası ile amcası:

“−Sen bize karşı çok insaflı davrandın, büyük lutuf ve ihsanda bulundun!” diyerek memnûniyetlerini izhâr ettiler. Zeyd ise:

“−Vallâhi ey Emîn! Ben hiçbir kimseyi Sana tercih etmem! Sen benim için anne ve baba makâmındasın. Ben ancak Sen’in yanında kalırım.” dedi. Baba ve amcasının serzenişte bulunmaları üzerine de:

“−Ben bu zâttan öyle şeyler gördüm ki, hiçbir kimseyi O’na tercih edemem. O’ndan hiçbir zaman ayrılmayacağım!” dedi. Hz. Peygamber, Zeyd’in sadâkatini görünce elinden tutup Kâbe’ye götürdü ve:

“−Ey insanlar! Şâhit olunuz ki Zeyd benim oğlumdur, ben ona vârisim, o da bana vâris olacaktır.” diyerek onu evlât edindi.

Zeyd’in babası ve amcası bunu görünce, gönül huzuruyla memleketlerine döndüler. (İbn-i Hişâm, I, 267; İbn-i Sa’d, III, 42)

Zeyd’in kardeşi Cebele bin Hârise (r.a.) şöyle anlatır:

“Hazret-i Peygamber’e gidip:

«–Ey Allâh’ın Resûlü! Kardeşim Zeyd’i benimle berâber gönder.» dedim.

«–İşte kendisi burada. Eğer seninle gelirse, ben mânî olmam.» buyurdu. Ancak Zeyd:

«–Ey Allâh’ın Resûlü! Ben hiç kimseyi Sana tercih etmem!» dedi.

Daha sonra kardeşim Zeyd’in görüşünün benimkinden daha isâbetli olduğunu gördüm ve anladım.” (Tirmizî, Menâkıb, 39/3815)